De Design Thinking Methode uitgelegd

Met deze benadering creëer je superieure oplossingen vanuit klantperspectief en weeg je de kosten, effectiviteit, haalbaarheid en wenselijkheid ervan tegen elkaar af. We beschrijven de belangrijkste kenmerken en loodsen je door zes fase van ontwerp-denken.

Waar komt design thinking vandaan?

De design thinking methode ontleent zijn naam aan de manier waarop een ontwerper (user experience designer, ux designer) te werk gaat. In zijn/haar werk volgt hij/zij een intuïtief proces, dat gebaseerd is op observatie en een hoge mate van gebruikersgerichtheid. Als methode werd ‘ontwerpdenken' in het leven geroepen door Stanford docent Larry Leifer, computerwetenschapper Terry Winograd en David Kelley (oprichter van het innovatiebureau IDEO).

Hoe wordt het design thinking model toegepast?

Met zijn open, creatieve, maar tegelijkertijd systematische aanpak, biedt dit model een gestructureerd proces voor het aanvliegen van uiteenlopende vragen en probleemgebieden. Deze variëren van de ontwikkeling van nieuwe oplossingen, tot de vraag waarom patiënten hun medicijnen niet consequent innemen, of zelfs tot de herstructurering van bedrijven. In het proces van digitalisering biedt ontwerp-denken een geschikte een ideale aanpak voor het ontwikkelen van digitale producten, diensten, oplossingen en bedrijfsmodellen.

Wat zijn de fasen in het design thinking proces?

Het proces vormt de kern van de methodiek. De start en met name het einde van ervan zijn karakteristiek. Je vangt aan met een ‘beginners mind' en de attitude dat je ‘niets' weet. Je bent pas klaar als een concrete oplossing is ontwikkeld, gerealiseerd en geïmplementeerd. Het tussenliggende traject is een iteratief proces, waarbij gebruikers-, en/of klantbehoeften centraal staan.

Fase 1: kernprobleem definiëren
Het doel van de eerste stap is het definiëren van het probleem, maar ook het verkennen van de oplossingsruimte. Het is belangrijk om de belangen van klanten en gebruikers niet te verwarren met die van jouw eigen ontwikkelteam. Vragen moet open zijn en mogen geen oplossingsrichting suggereren:

• Wat moet er nieuw ontwikkeld worden?

• Voor wie is de oplossing bedoeld?
• Wat zijn de belangrijkste (huidige of toekomstige) knelpunten die aangepakt moeten worden?
• Welke eindsituatie moet met de oplossing bereikt worden?

Onderzoek de behoeften van alle relevante belanghebbenden. Naast de doelgroep (Voor wie..?), breng je ook projectleden, leveranciers, technische kaders en regelgevende instanties in kaart. Essentiële hulpmiddelen: directe observatie van echte of potentiële klanten, interviews, doelgroeponderzoek en/of markt- en concurrentieanalyses. Je sluit de stap af met een lijst van hypothesen over hoe het probleem er vanuit klantperspectief uitziet.

Fase 2: bevindingen synthetiseren
De tweede fase is de synthese van de eerste stap. Je doel is het ontwikkelen van een conceptueel kader, dat de oplossingsruimte onderzoekt en ‘de ideale klant' in kaart brengt.

• In de eerste fase deed je aannames, verkreeg je indrukken en bekeek je het probleem vanuit een analytisch perspectief. In deze tweede fase stel je je verworven impressies ‘op de proef'. Op basis van je veronderstellingen en waarnemingen uit de eerste stap, schep je een samenhangend, overkoepelend beeld.
• De primaire focus ligt op het ontwikkelen van oplossingen voor de ‘ideale klant'. Oftewel, de gebruiker die hoge mate wordt beïnvloed door het probleem en daarom ontvankelijk is voor de te ontwikkelen oplossing. Aan het einde van deze fase beschrijf je deze persona zo gedetailleerd mogelijk.

Fase 3: ideeën genereren, evalueren en prioriteren
In deze fase van het ontwerp-denken, zoek je met je team naar oplossingen van de problemen van de doelgroep. Dit doe je in 3 stappen:

• Genereren: eerst verzamel je zo veel ideeën als mogelijk. Er zijn geen beperkingen: elke suggestie, hoe gek ook, is welkom. Zeer belangrijk: beoordelen doe je pas in de volgende stap.
• Evalueren: als je eenmaal een voldoende input hebt verzameld, organiseer, bespreek en prioriteer je je alle ideeën. Daarbij neem je zowel de financiële levensvatbaarheid, praktische haalbaarheid als de klantwens in acht.
• Prioriteren: tenslotte kies je een idee. Wees kritisch. Veeg niet alles op een hoop, maar concentreer je op het kernprobleem. Het is gemakkelijker om een oplossing met slechts een paar elementen te modelleren en testen, dan een remedie te kiezen die ingewikkeld is. Vergeet niet dat het eindproduct ook bruikbaar moet zijn voor onervaren gebruikers.

Fase 4: prototypes maken
In deze fase komen ideeën tot leven in de vorm van prototypes. Van pen en papier, tot knutselmateriaal, verkoopflyers, persberichten en rollenspellen: alles is geoorloofd. Klanten moeten een concreet idee krijgen van jouw idee/oplossing en feedback kunnen geven.

Fase 5: Testen en controleren
In de laatste fase van (klassiek) design thinking valideer je de prototypes verder met de betrokkenheid van klanten en belanghebbenden. Duidelijk moet worden welke benaderingen passend zijn voor een duurzame oplossing en hoe dicht het prototype al tegen het eindresultaat aan ligt. Het belangrijkste doel in deze fase is om feedback te krijgen, niet om de klant te overtuigen van jouw geweldige idee. Prototypen hebben de eenvoudige taak om abstracte concepten tastbaar te maken. En het is een prototype, dus is het prima om te zeggen: ‘dit was niet zo'n goed plan, weg ermee.'

Fase 6: implementeren of ‘terug naar start'
Als de cyclus is voltooid, moet je terug moet je (hoogstwaarschijnlijk) ‘terug naar start'. Het proces is immers iteratief, pas in de testfase heb je feedback en mogelijke nieuwe inzichten gekregen. Pas als je zeker weet dat je prototype weerklank vindt bij een groot contingent gebruikers, implementeer je de oplossing. Het tot stand brengen (bouwen) voer je daarna uit met behulp van methoden zoals Scrum of Lean Startup. Beide benaderingen ondersteunen je bij het ontwikkelen van een product in iteratieve stappen.